Ako pogledate riječ „post” u rječniku, opis glasi: Post je namjerno uzdržavanje od jela. U fiziološkom kontekstu, post se može odnositi na metabolički status osobe koja nije jela preko noći, ili na metaboličko stanje postignuto nakon potpunog varenja i apsorpcije obroka. Na primjer, pretpostavlja se da osoba posti nakon što prođe 8-12 sati od posljednjeg obroka. Ali razlozi zašto ljudi poste nisu uvijek zbog fizioloških efekata, oni često imaju više veze sa tradicijom, normama i očekivanjima.
VJerski post
Za većinu ljudi je važno da znaju svoje naslijeđe i pripadnost. Tradicije unutar religije su važan osnov toga.
Veliki post
Veliki post je četrdesetodnevni djelimični post među kršćanima u znak sjećanja na post koji je Krist poštovao tokom svog iskušenja u pustinji. Post počinje na Čistu srijedu i traje do Velikog četvrtka. U današnje vrijeme ne poste svi kršćani tokom ovog perioda, već samo određene denominacije.
Pravila posta se razlikuju u zavisnosti od denominacije. Međutim, bez obzira na vjeroispovijest, pravila se ne primjenjuju na malu djecu, starije osobe ili bilo koga čije zdravlje može biti ugroženo postom.
Na Čistu srijedu i Veliki petak, vrijeme je za post, što znači da se jede manje nego obično. Većina odraslih odustaje od grickanja i uglavnom jede samo jedan glavni obrok i dva manja obroka tokom dana. Takođe, na Čistu srijedu, Veliki petak i svaki petak tokom Velikog posta odrasli se uzdržavaju od mesa. Ovih dana nije prihvatljivo jesti janjetinu, piletinu, govedinu, svinjetinu, divljač i većinu drugih vrsta mesa. Međutim, dozvoljena su jaja, mliječni proizvodi, riba, žitarice, voće i povrće, što su svakako zdravije opcije.
Mnogi se odriču i nečega u čemu obično uživaju tokom cijelog posta, na primjer neke omiljene poslastice kao što je čokolada, dok se drugi odriču neke druge navike..
Ramazan
Tokom svetog mjeseca Ramazana, post je obavezan za sve zdrave odrasle muslimane. Izuzeta su deca koja nisu još u pubertetu, stariji, oni koji su fizički ili psihički nesposobni za post, trudnice, dojilje i putnici.
Post tokom Ramazana znači uzdržavanje od svake hrane i pića, uključujući vodu i žvakaće gume, od zore do zalaska sunca.
Preporuka je da muslimani prije izlaska sunca pojedu obrok, sehur. Ovaj obrok često podsjeća na doručak, ali u nekim kulturama može uključivati hranu više nalik večeri.
Nakon zalaska sunca, muslimani prekidaju post iftarom, obrokom koji obično počinje hurmama i vodom ili mlijekom, nakon čega slijedi večera. Muslimanima je dozvoljeno da grickaju noću između ta dva obroka, a hidratacija se preporučuje, posebno kada Ramazan pada tokom ljeta.
Ishrana tokom sehura
Pošto je sehur obrok koji prethodi dnevnom postu, dobra je ideja da sadrži hranjive namirnice koje vas duže drže sitim i čuvaju nivo energije, poput hrane bogate proteinima, dijetetskim vlaknima i zdravim mastima. Ne zaboravite na hidrataciju!
Hrana bogata bjelančevinama: jaja, mliječni proizvodi, mahunarke i orašasti plodovi/sjemenke su bogati bjelančevinama. Oni ne samo da vam pomažu da ostanete siti, već se mogu pripremiti na više načina i prilagoditi vašem ukusu.
Hrana bogata vlaknima: integralne žitarice, ovsena kaša, voće, bobičasto voće i povrće su dobri izvori dijetalnih vlakana.
Rastvorljiva vlakna se, na primjer, rastvaraju u vodi i stvaraju gel u stomaku i usporavaju varenje. Ona pomažu u regulisanju pražnjenja crijeva, kao i snižavanju nivoa holesterola i glukoze u krvi, savršeno da vam pomognu da se osjećate zadovoljno tokom posta.
Hrana bogata masnoćama: orašasti plodovi, sjemenke, avokado, biljno ulje i masna riba sadrže mnogo zdravih masti. Da vam nivo energije ne bi opao tokom dana, uvjerite se da vaš sehur sadrži dovoljno kalorija da biste bili siti do zalaska sunca. Pošto masti doprinose najvećoj količini kalorija po gramu od svih makronutrijenata, obavezno uključite zdrave masti u svoj obrok.
Tečnost: hrana je važna, ali je neophodno održavati hidrataciju. Uvjerite se da vaš posljednji obrok prije dnevnog posta sadrži dovoljno tečnosti.
Pogodan način da obezbijedite dovoljno bjelančevina i vlakana, kao i neophodne tečnosti, jeste da konzumirate naš Natural Balance šejk kao dio sehura.
Hrana koju treba izbjegavati tokom sehura
Može biti primamljivo uživati u ukusnoj hrani tokom sehura. Međutim, hrana bogata jednostavnim ili rafinisanim ugljenim hidratima (šećerom i skrobom) i mastima, kao što su peciva, krofne, kifle kao i šećer u prahu, je bogata kalorijama, ali ima malo esencijalnih hranljivih materija koje vas neće dugo zadržati sitim . Dakle, bolje je da ograničite ili izbjegavate ovu vrstu hrane tokom sehura u korist hranjivijih opcija koje će vam pomoći da ostanete puni energije i siti.
Iftar je vrijeme kada prekidate post i unosite tečnost i hranu koja sadrži elektrolite i esencijalne hranljive materije.
Dovoljno tečnosti: pijte što više vode između iftara i pred spavanje da biste izbjegli dehidrataciju i jedite voće i povrće sa visokim sadržajem tečnosti kao što su krastavac, lubenica i paradajz. Hidratacija je ključna za prilagođavanje tjelesne temperature, sprečavanje opstipacije i održavanje zdrave kože.
Prilikom rehidratacije dobro je kombinovati unos vode sa ugljenim hidratima i solju zbog njihovog efekta vezivanja vode. Zato bi hurme i masline bile dobar način da prekinete post. Osim što vam pomažu u obnavljanju ravnoteže tečnosti, one donose trenutnu energiju kako biste se osjećali punim energije nakon dugih sati posta.
Još jedna zgodna alternativa za hidrataciju i nadoknadu bjelančevina, vlakana i soli je konzumiranje Natural Balance supe kao dio iftara.
Kada jedete tokom večeri, pokušajte da uzimate zdravu i raznobojnu hranu, bogatu bjelančevinama, vlaknima, mastima i fitonutrijentima. Dobar izbor su piletina, riba, jaja, mliječni proizvodi, integralne žitarice, mahunarke, voće, bobičasto voće i povrće iz svih duginih boja.
Intermittent fasting
U današnje vrijeme ljudi teže ne samo da budu zdravi, već i da budu vitki. Kruži mnogo različitih dijeta i s vremena na vrijeme se pojavljuju nove, a u posljednje vrijeme intermittent fasting (još poznat i kao povremeni ili isprekidani post) je postao trend.
Intermittent fasting je obrazac ishrane određen periodima posta i jela. Ne precizira koju hranu treba da jedete, već samo kada treba da jedete.
Postoji mnogo različitih načina za intermittent fasting, kao što je metoda 16/8 ili dijeta 5:2.
Metoda 16/8
Metoda 16/8 uključuje post svaki dan u trajanju od 14-16 sati i ograničavanje dnevnog intervala za ishranu na 8-10 sati.
U okviru vremena predviđenog za jelo možete imati obroka koliko želite, ali ja obično imam 2-3 obroka.
Taktika za ovu metodu zapravo može biti da ne jedete ništa poslije večere, a zatim preskočite doručak sljedećeg jutra.
Dozvoljeno je da tokom peroioda bez hrane pijete napitke bez kalorija, kao što su voda i kafa/čaj, što vas održava hidriranim i može pomoći u smanjenju osjećaja gladi.
Dijeta 5:2
Dijeta 5:2 znači da jedete „normalno“ 5 dana u sedmici, a onda ograničite unos kalorija na 500–600 tokom dva dana u sedmici. Ženama se preporučuje da se drže 500, a muškarcima 600 kalorija podijeljenih u dva dnevna obroka tokom ova dva dana. Stoga svaki obrok treba da sadrži otprilike 250 ili 300 kalorija.
Kao i kod metode 16/8, slobodni ste da pijete napitke bez kalorija kad god poželite.
Koje prednosti pruža intermittent fasting?
Intermittent fasting može biti način da uravnotežite svoj energetski unos i da vam pomogne da smanjite unos kalorija tokom dana jer ćete jesti manje obroka, što obično znači da se jede manje.
Prema naučnoj studiji iz 2014. godine, može dovesti do gubitka težine 3-8% tokom 3-24 sedmice kod gojaznih odraslih osoba.
Ove odrasle osobe su takođe izgubile 4-7% u obimu struka, što znači da su izgubile visceralnu masnoću, štetnu masnoću u trbušnoj duplji koja povećava rizik od bolesti kao što je dijabetes.
Pored toga, ova studija je pokazala velike prednosti u smanjenju insulinske rezistencije i smanjenju nivoa šećera u krvi.1
Štaviše, još jedna studija iz 2011. godine pokazala je da intermittent fasting izaziva manji gubitak mišića nego dijete sa ograničenim unosom kalorija kod osoba sa prekomjernom težinom i gojaznih.2
Važno je napomenuti da ovakav način ishrane ne daje svima dobre rezultate, dok drugima savršeno odgovara.
Postoje li rizici od posta?
Uobičajeni neželjeni efekti bilo koje vrste posta uključuju dehidrataciju, vrtoglavicu, glavobolju, slabost i umor.
Bez obzira na razlog posta, još je važnije da jedete hranljivu hranu i da se hidrirate tokom perioda kada je dozvoljeno jesti kako biste održali nivo energije tokom dana. Na taj način možete pomoći u sprečavanju neprijatnih neželjenih efekata.
Kako može pomoći Wellness by Oriflame?
Kao što je već pomenuto, i Natural Balance šejkovi i supe mogu biti dobar način da se osigura unos tečnosti, bjelančevina, vlakana i soli tokom Ramazana. Ovi proizvodi se naravno mogu koristiti i u drugim vrstama posta kako bi se obezbijedile zdrave hranjive materije. Proteinska mješavina se također može miješati sa hranom i pićem kako bi se obezbijedio unos bjelančevina i vlakana.
Kada jedete manje obroka, može biti teže uklopiti sve važne esencijalne vitamine, minerale, omega 3 i antioksidante u ishranu. Naš WellnessPack može pomoći u premošćivanju nedostataka mikronutrijenata.
On obezbjeđuje vrijedan spektar hranjivih materija – i za žene i za muškarce, koji sadrže:
•Multivitamine i minerale — daju vrijedne hranjive materije svakodnevno, za žene i za muškarce. Obezbeđuju 12 esencijalnih vitamina i 10 esencijalnih minerala koji pomažu da se premosti nedostatak svih mikronutrijenata u ishrani i pomažu u podršci opštem zdravlju.
•Astaksantin i ekstrakt borovnice — obezbjeđuje kombinaciju antioksidanata koja uključuje najmoćniji prirodni antioksidans astaksantin iz mikroalgi (Haematococcus pluvialis L.) i ekstrakt borovnice (Vaccinium myrtillus L.). Pored toga, sadrži vitamin C i E koji doprinose zaštiti ćelija od oksidativnog stresa.
•Omega 3 — obezbeđjuje dobar dnevni unos esencijalnih omega 3 masnih kiselina eikozapentaenske kiseline (EPA) i dokozaheksaenske kiseline (DHA). EPA i DHA su vitalni dijelovi svih ćelijskih membrana u tijelu i imaju važnu ulogu u mnogim organima i tkivima, uključujući održavanje normalne funkcije srca*, vida** i mozga**.
Ove pojedinačne komponente su također dostupne kao pojedinačni proizvodi.
*Povoljan efekat se postiže dnevnim unosom od 250 mg EPA i DHA.
**Povoljan efekat se postiže dnevnim unosom od 250 mg DHA.
Imajte na umu da je, bez obzira na razlog vašeg posta, od vitalnog značaja da se hidrirate i jedete hranjive namirnice tokom perioda kada je dozvoljeno jesti kako biste zaštitili svoje zdravlje i blagostanje.
Reference
- Barnosky AR, Hoddy KK, Unterman TG, Varady KA. Intermittent fasting vs daily calorie restriction for type 2 diabetes prevention: a review of human findings. Translational Research. Volume 164. Issue 4. 2014
- Varady KA. Intermittent versus daily calorie restriction: which diet regimen is more effective for weight loss? Obes Rev. 2011 Jul;12(7):e593-601.
